Cukrzyca to choroba, która spowodowana jest niedoborem insuliny lub opornością organizmu na jej działanie. Charakteryzuje się zwiększonym poziomem glukozy we krwi. Cukrzyca typu pierwszego jest uwarunkowana genetycznie, najczęściej dotyka dzieci i osoby młode. U osób starszych najczęściej występuje cukrzyca typu drugiego. To schorzenie przewlekłe, które często rozwija się niezauważalnie.
Jak rozpoznać cukrzycę?
Charakterystyczne symptomy to częste oddawanie moczu, wzmożone pragnienie oraz potrzeba korzystania z toalety również w godzinach nocnych. Specyficzne dla tego schorzenia są również nawracające zakażenia skórne, grzybice paznokci oraz narządów rodnych. Gojenie się ran u cukrzyków przebiega dłużej niż u osób zdrowych, co może prowadzić do owrzodzeń kończynowych. Często pojawia się również upośledzone czucie nerwowe, szczególnie u stóp i dłoni. Ponadto może wystąpić apatia, senność, zmęczenie, bóle głowy oraz osłabienie wzroku.
Jak opiekować się osobą chorą na cukrzycę?
Osoby chorujące na cukrzycę muszą skrupulatnie przestrzegać zaleceń lekarskich i nieustannie kontrolować poziom glukozy we krwi. Dążenie do ustabilizowania jej poziomu dokonuje się przez stosowanie leków doustnych oraz zastrzyków z insuliny. Bardzo ważna jest również regularna kontrola cukru we krwi, którą można wykonywać używając glukometrów.
Zbyt niski poziom glukozy we krwi może prowadzić do hipoglikemii, której następstwem jest niedocukrzenie oraz nieodwracalne zmiany w mózgu. Zbyt wysokie stężenie glukozy może spowodować śpiączkę hiperglikemiczną – w tym przypadku pojawia się ryzyko stanu zagrożenia życia.
Dużą niedogodnością dla chorego są owrzodzenia cukrzycowe, występujące na skutek zakażeń bakteryjnych lub grzybiczych. Bardzo ważna w tym przypadku jest stała kontrola końcowych odcinków stóp – nieodpowiednia pielęgnacja może prowadzić do amputacji palca lub części stopy.
Istotna w opiece nad osobą chorą jest kontrola godzin przyjmowania leków oraz iniekcji insuliny i jej ilości. Podopieczny może przyjmować mieszanki insulinowe lub wstrzykiwać sobie insulinę tuż przed posiłkiem. W zależności od metody leczenia, schematy żywieniowe poszczególnych osób będą się od siebie różnić. Po podaniu insuliny bezwzględnie należy spożyć planowany posiłek – w przeciwnym razie może wystąpić niedocukrzenie.
Warto skonsultować z lekarzem najważniejsze objawy stanów krytycznych. Pozwoli to opiekunowi zaopatrzyć się w środki pozwalające na udzielenie pomocy choremu. Może to być słodki napój, strzykawka z glukagonem lub z insuliną.
Objawy charakterystyczne dla drugiego typu cukrzycy można niwelować odpowiednią dietą i zmianą stylu życia. Dlatego w pracy z osobą dotkniętą tym schorzeniem należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednie odżywianie. Dieta podopiecznego powinna opierać się na warzywach, błonniku, razowym pieczywie, chudym mięsie i nabiale. Korzystne jest ograniczanie słodkich potraw, alkoholu, owoców oraz słodzonych napojów.
Duże znaczenie ma również podejmowanie regularnej aktywności fizycznej przez chorego.
Opieka w przypadku tego schorzenia wymaga zapoznania się z metodami i technikami podawania insuliny oraz pomiaru poziomu cukru. Znaczne zmiany poziomu glukozy połączone z odmiennym zachowaniem chorego powinny wzbudzić czujność przebywających z nim osób.
Opieka nad osobą chorą na cukrzycę to odpowiedzialne zadanie. W codziennej pracy mogą pojawić się kryzysowe sytuacje. Dlatego tak ważna dla osoby chorej jest opieka, wsparcie i towarzystwo wykwalifikowanego i doświadczonego opiekuna. Pozwala to zapewnić podopiecznemu bezpieczeństwo oraz zwiększyć jego komfort fizyczny i psychiczny.