Komunikacja – środek potężniejszy niż tona leków, czyli o tym, jak i o czym rozmawiać z osobami starszymi.

Dla każdego z nas rozmowa to narzędzie służące głównie do wyrażania własnych potrzeb czy poglądów oraz prezentacji stanu w jakim obecnie się znajdujemy. Choć to dosyć egoistyczne to taka jest właśnie natura człowieka – skupiona na sobie, potrzebująca uwagi i współczucia. Niemniej trzeba jasno podkreślić, że komunikacja interpersonalna to wspaniała umiejętność, której doskonalenie i rozumne używanie potrafi zdobywać serca tłumów, podnosić na duchu największych pesymistów czy wreszcie sprawiać, że najtrudniejsze dni drugiej osoby staną się znacznie lżejszymi, a nawet pełnymi uśmiechu – szczególnie jest to korzystne, gdy naszym rozmówcą jest osoba starsza. Wyobraźmy sobie w takim razie jak bardzo taka umiejętność może być przydatną w pracy Opiekunki Seniora w Niemczech.

Trzeba dodać, że właśnie z tego powodu tak odpowiedzialne zajęcie, jakim jest opieka nad osobami starszymi, wymaga nie tylko zapewnienia podopiecznemu komfortu fizycznego ale przede wszystkim psychicznego, który tak jak zostało to zawarte w tytule niniejszego artykułu – jest potężniejszy niż jakiekolwiek lekarstwo. Nie ulega wątpliwości, że skutecznym narzędziem ku zapewnieniu pogody ducha u podopiecznego jest dobra jakościowo rozmowa. Co mam na myśli pod pojęciem „dobra jakościowo”? Odpowiadając wprost, liczy się nie częstotliwość kontaktów, a to w jaki sposób tę konwersację będziemy prowadzili. Rozmowa z osobą starszą wymaga od nas sporej dozy cierpliwości i uwagi, gdyż nadrzędne znaczenie ma tutaj umiejętność słuchania tego, co Senior ma nam do powiedzenia. Na dialog z osobą starszą musimy mieć czas, by nie traktować naszego rozmówcy w sposób lekceważący – tak, jakby nas tam nie było i nie interesowało co ma nam do przekazania. Na co jeszcze należy zwracać uwagę w pracy Opiekunki wyjeżdżającej do Niemiec? Niekoniecznie na znajomość języka obcego. Musimy mieć na uwadze, że osobie starszej przychodzi znacznie gorzej formułowanie pełnej wypowiedzi, stąd tak istotnym jest byśmy, mimo pojawiającego się u nas zniecierpliwienia, skutecznie je tłumili i ze spokojem oraz szacunkiem podchodzili do rozmowy z seniorem. Potakujmy, zgadzajmy się z tym co mówi, parafrazujmy – dzięki takim zachowaniom zdobędziemy sympatię nie tylko osoby starszej, ale także każdej kolejnej, którą przyjdzie nam spotkać!

Cierpliwość podczas rozmowy z osobą starszą jest niezwykle istotna, aczkolwiek jest jeszcze całe spectrum reguł, których przestrzeganie podczas rozmowy jest nieodłącznym elementem w pracy Opiekuna Seniora. Osoby starsze częściej skupiają się na sprawach błahych, egzystencjalnych wynikających z tego, że żyją spokojniej i chcą dostrzegać świat w każdym jego najdrobniejszym elemencie. Pamiętajmy, by nigdy nie traktować takich tematów ironicznie, odpowiadając przy okazji zdawkowo na długie opowieści seniora. Choćby temat był bardzo nieinteresujący, a wyczyny sąsiada Was kompletnie nie interesowały, to nie okazujcie tego. Przeciwnie, okażcie zrozumienie i zachęcajcie do dalszej rozmowy. Starajmy się, by podczas rozmowy nie okazywać naszego podirytowania i znudzenia. Co warte uwagi w pracy Opiekunki, nie pouczajmy przesadnie osoby starszej i nie wytykajmy ponad miarę jej błędów. Tak niewiele zabiegów może sprawić, że podopieczny nie będzie narzekał na samotność, poczuje się doceniony i interesujący. Osoby starsze milczeniem chowają swoje dolegliwości, gdyż chcą nam pokazać, że są wciąż w pełni sprawne i właśnie tylko przez zyskanie jego zaufania możemy sprawić, że ta bogata osobowość otworzy się przed nami. Mało tego, słuchając osób starszych możemy wyciągnąć szereg lekcji popartych życiowym doświadczeniem, dlatego rozmowa z naszym podopiecznym to nie tylko okazja do spędzania czasu w innej formie, ale również nietuzinkowa możliwość czerpania z wiedzy osób, które widziały i przeżyły więcej. Zdecydowanie lepiej uczyć się na błędach czyichś, a nie swoich.

Przechodząc do sedna, o czym warto rozmawiać z podopiecznym? Prawda jest taka, że tematyka konwersacji będzie się rozrastała proporcjonalnie do czasu spędzonego na rozmowie z seniorem, niemniej szczególnie zalecam zacząć od zagadnień bliskich każdemu człowiekowi. Mam tutaj na myśli wszystkie te tematy, które sprawiają, że chętnie wracamy myślami do przeszłości, niejednokrotnie zapominając się w uroku tych wspomnień. Rozmowa o dzieciństwie, pierwszej miłości, szkole, małżeństwie, dzieciach czy zainteresowaniach to tylko nieliczne przykłady z bogatego zbioru przeżyć mogących sprawić, że krótka konwersacja z naszym podopiecznym stanie się piękną epopeją bogatej, barwnej i wciąż kwitnącej osobowości Seniora. I tego przede wszystkim życzyć należy każdemu opiekunowi, by kolejne wyjazdy do pracy były czasem nie tyle spędzonym na opiece, co na prostej, a jakże magicznej czynności jaką jest konwersacja!

Zdajemy sobie sprawę z tego, iż bariera językowa może stanowić skuteczną blokadę w rozmowie. Szczególnie, gdy jest to pierwszy wyjazd do pracy w charakterze opiekunki osób starszych w Niemczech, bądź w sytuacji powrotu do pracy po długiej przerwie. Warto jednak pamiętać o dwóch kwestiach. Po pierwsze, znacznie łatwiej jest słuchać, często rozumiemy to co się do nas mówi w obcym języku ale znaczną trudność sprawia nam odpowiedź, w takim przypadku skupmy się po prostu na słuchaniu i krótkich odpowiedziach. Po drugie, Senior zrozumie Was nawet w przypadku błędów gramatycznych (rozmawialiście z obcokrajowcem po polsku? W tym przypadku jest podobnie) więc jeżeli nie macie blokady przed mówieniem w języku obcym, to po prostu to róbcie! Gramatyka przyjdzie z czasem. Praca Opiekunki Osób Starszych w Niemczech nie należy do najprostszych, aczkolwiek musimy pamiętać, że to praca z człowiekiem i mimo wielu, wydawać by się mogło trudności, przy odpowiednim podejściu może sprawić, że spędzony czas upłynie nadzwyczaj szybko.

Jeśli macie problem z zagadnięciem Podopiecznego to poniżej proponuję kilka zgrabnych zdań, dzięki którym łatwiej nawiążecie rozmowę. 

Pani Elisabeth, proszę opowiedzieć mi o swoim dzieciństwie.
Frau Elisabeth, erzählen Sie mir bitte etwas über Ihre Kindheit.
Co lubiła Pani robić w dzieciństwie? 
Was haben Sie gerne gemacht, als Sie klein waren? 
Miała Pani wielu przyjaciół?
Hatten Sie viele Freunde?
Może ma Pani jakieś zdjęcia, które moglibyśmy pooglądać?
Haben Sie vielleicht Fotoalben, die wir uns zusammen anschauen könnten?
Jak poznała Pani swojego męża?
Wie haben Sie Ihren Mann kennen gelernt?

P.Szewczyk